शालेय मैत्री ! कारे दुरावा ?

चालू घडामोडींचे विश्लेषण

का रे दुरावा ...

एक छोटासा प्रयत्न जीवलग मित्रांसाठी ... 

श्री . विजय पिसाळ नातेपुते!!!

क्षणभंगुर आयुष्यात कोणते मागणे नाही !

 माझे तुला कोणतेही सांगणे   नाही !

आपुली, आपलेपणा पहिल्या सारखीच  फक्त जप , मैत्री सारखे शुद्ध नाते नाही !

विश्वास होता, विश्वास आहे , मैत्रीत दुरावा योग्य नाही!

मैत्री जपली तर काळजाचा तुकडा वाटते !

आणि 

मैत्री तुटली तर काळीज तुटते !

 संवेदनशील व्यक्ती मैत्री करतात ,मैत्री जपतात व समजूतदार वागतात !

खरेतर वेगवेगळ्या क्षेत्रात काम करत असताना असंख्य मित्र होतात पण !

शालेय मित्रांची गोष्ट काही वेगळीच असते !

एकाच वर्गात शिक्षण घेत असताना खूप भांडायचे ,चेष्टा करायची , कधी कधी तर हाणामारी पण करायची आणि पुढील शिक्षणाच्या निमित्ताने, किंवा वेगवेगळ्या कारणांनी शालेय जीवनातील शैक्षणिक वाटा बदलल्या नंतर ,  दुर गेल्या नंतर , परत कित्येक वर्ष भेटीगाठी नाहीत, कित्येक वर्ष संपर्क नाही, कित्येक वर्ष कोण कुठे याचा ठावठिकाणा नाही फक्त चुकून कुठे कोण भेटले तर तो काय करतो , कुठे असतो , त्याचा फोन वगैरे मिळतोय का ? बघ की , गेट टुगेदर करुयात , मग शोधाशोध सुरु होते,  त्याचे नाव ,तिचे  नाव शोधायचे संपर्क मिळवायचे , लग्नानंतर तिचे नाव वेगळे , मग तिचे  फेसबुक प्रोफाइल कोणत्या नावाने असेल ,ति कुठे असेल असे एक एक करत पत्ते ,फोन नंबर शोधायचे ,  आणि हळूहळू संपर्क होतात , लहानपणीच्या आठवणी, एकमेकांच्या काढलेल्या खोड्या दंगा मस्ती यावर मेसेंजर वर बोलणे होते , तु काय करतो ,तुझं काय चाललंय याची चौकशी होते , व्हॉटसअॅप नंबर शेअर केले जातात , व्हॉटसअॅप वर शालेय बाल गोपाळांचे ग्रुप होतात आणि परत एकदा दंगामस्ती , तासंतास चेष्टा मस्करी , गेट टुगेदर, शिक्षकांची चौकशी, कार्यक्रमाचे नियोजन, धमाल मस्ती , 

 परत काही जणांशी ,तात्विक, वैचारिक, राजकीय मतभिन्नता, मग काही जण एक्झिट, तर काहीजण अबोल तर काहीजण वेळेच कारण देत तथास्तु आणि निरव शांतता...

वय वाढल्यानंतर एका विशिष्ट मर्यादेपर्यंत आपण नाही का संयम ठेवू शकत ,  कधी कोण चुकला हेच उगाळत बसायचे का ?  ग्रुपमध्ये ग्रुप करुन गैरसमज कमी करण्या ऐवजी वाढवायचे का ? हीच आपली मॅच्युरिटी का ?  कित्येक वर्षांनी जेंव्हा भेटलो ,संपर्क झाला तेंव्हा

मला तुला काहीतरी सांगायचे आहे, तुला वेळ आहे का ? आरे तु कुठे आहेस तुला  वेळ असेल तर भेटायला ये इकडे कधी येतोस का ?  , फक्त येताना तासभर अगोदर फोन कर म्हणजे मी घरी थांबेल , एकमेकांची चौकशी, व्हॉटसअॅप वर न चुकता बोलणे, वेळ असेल तेंव्हा न चुकता खुशाली विचारणे , जोक शेअर करणे , माहितीची देवाण घेवाण करणे , 

मनसोक्त बोलावे , तासंतास बोलत रहावे , मनात काहीच न ठेवता  कोणतीही गोष्ट, कोणतीही घटना , पहिल्यांदा सर्व काही त्याच व्यक्तीला सांगावे , कोणताही संकोच मनात न ठेवता मनातील  सगळ्या गोष्टी शेअर कराव्यात ,  धकाधकीच्या धावपळीच्या आयुष्यात, कधी वेळ मिळाला तर त्याच व्यक्तीला भेटावे , काही वेळ एकमेकांसोबत घालवावा , चहा ,कॉफी ,नाश्ता याचा आग्रह करत हसतखेळत बोलून सुख दुःख शेअर करावीत , एकमेकांनाचा इतका विश्वास असतो की , कोणतीच गोष्ट एकमेकांनी एकमेकांपासून लपवली जात नाही, 

या नात्यात ,जात धर्म, हुशार , कमी हुशार, गरिब श्रीमंत हा विचार नसतो, कितीही मतमतांतरे झाली तरीही एकमेकांचा आदर करत नाते जपले जाते आणि ते नाते म्हणजे *"मैत्री"*

आणि शुल्लक गोष्टीवरुन किंवा कुणाच्यातरी गैरसमज पसरवण्यावरुन   मित्रांना एकमेकांपासून दुर करण्या पर्यंत स्वतःत बदल करणे हे योग्य आहे का ?

तुम्हाला काय वाटते ?

माझे तुझे काहीच मतभेद नाहीत, तरीही का कोण जाणे तुला आता वेळ नाही?

©®विजय पिसाळ नातेपुते.

9665936949

मानवी स्वभाव

चालू घडामोडींचे विश्लेषण

मानवी स्वभाचा थांगपत्ता लागणे तसे महाकठीणच ! 

तुम्हाला माहित असेलच ,तुम्हाला अनुभव आला असेलच , या जगाची रित काय असते ते ,  आपण या  दुनियेत वावरत असताना जेंव्हा आपण सामान्य असतो तेंव्हा कुणी आपल्या अवतीभवती नसते , मोजके मित्र किंवा मोजकेच नातेवाईक आपल्याशी संबंधित असतात, जेंव्हा आपण चांगले पैसे कमावतो , आपल्याकडे चांगले घर,गाडी ,आणि अजून बरेच काही असते तेंव्हा अजून माणसे आपल्याकडे आकर्षित होतात,  आणि आपण जर काही मंडळांना, सामाजिक काम करणाऱ्या लोकांना मदतीचा हात पुढे केला तर खूप माणसे जवळ येतात,  आपण राजकीय आखाड्यात उतरुन थोडा हात सैल ठेवताच कित्येक अनोळखी सुद्धा मागे फिरतात ,  मग आपण अजून हवेत जातो आणि आपण खर्च करत राहतो पण जेंव्हा आपला हात कमी खर्चिक होतो तेंव्हा बरेच लोक दुर दुर होत जातात आपली आठवण लोकांना व्हायचे कमी होत जाते. हे खरं आहे का?

मित्रांनो अजून एक मी तुम्हाला आवर्जून सांगणार आहे , ते म्हणजे पैसा,राजकारण व आर्थिक हितसंबंध यामुळे जोडलेले लोक कधी ना कधी दुर जातात पण आपल्यातील असलेल्या कलागुणांवर प्रेम करणारे, आपल्या कामावर प्रेम करणारे वआपल्या चांगुलपणामुळे जीवनात आलेले लोक मात्र कायम सोबत राहतात, त्यांना पैसा श्रीमंती या पेक्षाही व्यक्ती आपली वाटते , आपल्या विचारांना ते मानत असतात . याचा प्रत्येय मला आला ,

माझ्याही जीवनात

 वेगवेगळ्या कारणांनी 

  कित्येक जण माझ्या सोबत  जोडले गेले यात शालेय जीवन, कॉलेज ,व्यावसाय ,सोशल  मिडिया, खेळ यामुळे खूप यादी मोठी होत गेली , कळत नकळत  कित्येकजण अत्यंत विश्वासू बनले,  मला  त्यांचा पुर्ण स्वभाव समजला आहे , ते आपली कदर करतात , आपण सुद्धा त्यांच्या विश्वासाला तडा जाऊ दिला नाही पाहिजे  असे आपण आपल्या मनाशी ठरवतो   ,मुळातच आपण इतके हळवे आणि भावनिक असतो की , प्रत्येक व्यक्ती ही  मनापासून आपल्याशी आपलेपणाने बोलते  असेच  मनोमन वाटत   वाटते , आणि आपण निगेटिव्ह कधीच विचार करत नसल्यामुळे   कुणाबरोबरच  आपले मत निगेटिव्ह तयार होत नाही.  कुणा बद्दल आपण मनात किंचितही कटूता ठेवत नाही पण कधी कधी आपल्या विषयी , आपल्या राजकीय ,सामाजिक भुमिकेविषयी किंवा आपल्या बद्दल आपल्या परस्पर काही लोकांनी चुकिची मतं मांडली तर अंत्यत विश्वासू व्यक्तीचाही गैरसमज होतो व काही व्यक्ती आपल्या पासून अंतर ठेवू लागतात . तेंव्हा मात्र  काहीच सुचत नाही,  कित्येक लोकांना आपण जीवलग मानतो, पण सगळेच आपल्याला जवळचे मानतील असेही नाही. खरेतर 

मानवी स्वभाव ओळखणे व एखाद्याच्या मनाचा थांगपत्ता लावणे महाकठीणच ,

मित्र,जीवलग मित्र, नातेवाईक, रक्ताची नाती , असे अनेक लोक आपल्या जीवनात जोडले जातात पण खरेच आपण  सर्वांना जोडताना त्यांचे मन कधी जाणू शकतो का ? एखादी व्यक्ती  बोलताना  गोड बोलते , आस्थेवाईकपणे चौकशी करते , आपल्याशी अनेक विषयांवर मनमोकळेपणाने चर्चा करते , आपणही आपलेपणाने आडपडदा न ठेवता मनमोकळ्या गप्पा मारतो व त्या व्यक्तीला सहाजिक एक विश्वासू मित्र किंवा आजच्या युगात बेस्ट फ्रेंड म्हणतो पण अशा व्यक्तीने कुणाचेतरी  ऐकून आपल्या बाबतीत गैरसमज करुन घेतला तर , आपल्याला काय वाटू शकते ?

तुमचे अनुभव काय?

तुमचे मत काय?

मित्रांनो मला एकच सांगायचे आहे , एकदा मैत्री केली तर ,ओठात एक पोटात एक असे कधीच करु नका, जे काय असेल ते स्पष्ट वागा,व्यक्त व्हा , बिनधास्त बोला , ज्यांना योग्य वाटेल ते समजून घेतील, ज्यांना योग्य वाटणार नाही ते सोडून जातील .खरं आहे ना?

विजय पिसाळ नातेपुते.

समाजरत्न मा.श्री.कै.राजेंद्र (भाऊ) पाटील

चालू घडामोडींचे विश्लेषण

नातेपुते गावच्या राजकीय पटलावरील एक तारा हरपला  !

नातेपुते व पंचक्रोशीत ज्यांचे नाव आदराने घेतले जात होते. ज्यांचा नातेपुते गावात शांतता व सलोखा राहण्यात महत्वाचा सहभाग होता आणि ज्यांना घराण्याचा मोठा वारसा लाभून सुद्धा कोणताही गर्व नव्हता , सर्वांना ते भाऊ म्हणून परिचित होते असे नातेपुते गावचे आदरणीय व्यक्तिमत्व समाजरत्न कै.राजेंद्र (भाऊ) पांढरे पाटील यांचे अल्पशा आजाराने दुःखद निधन झाले आणि नातेपुते गावातील गोरगरीबांचा आधार हरपला , कोणताही गोरगरीब दारात गेला आणि त्याला भाऊंनी मोकळ्या हाताने कधी पाठवले असे झाले नाही. गोरगरीबांचे लग्न असो की अजून कोणतीही अडचण असो लोक भाऊंकडे जायचे आणि भाऊ त्यांना वडिलकीच्या नात्याने जवळ करायचे , चार चांगल्या गोष्टी सांगायचे व अडचण दुर करायचे ,भाऊंनी आपला परका असा भेदभाव केला नाही. महादेवाची यात्रा असो की , नातेपुते गावातील कुस्त्यांचा फड असो की , बेंदराचा सण असो भाऊंचा सक्रिय सहभाग असायचा व भाऊंचा शब्द कुणीही मोडत नव्हते .भाऊंनी देशी गोवंशावर निस्सिम प्रेम केले , जातीवंत खिल्लार गाई बैलांचा खूप आपुलकीने सांभाळ केला , लांबून लांबून जातीवंत खिल्लार खोंड आणुन नातेपुते परिसरातील गोरगरीब शेतकऱ्यांना ब्रिडिंगसाठी मदत केली. गोपालणातून भाऊंना फारसा आर्थिक लाभ नव्हता किंबहुना तोटाच होता पण शेतकऱ्यांना मदत झाली पाहिजे ही भावना त्यांच्या मनात सदैव असायची, नातेपुते विविध कार्यकारी सोसायटीचा कारभार भाऊंनी अतिशय काटकसने केला , शेतकऱ्यांना कर्ज देताना कधीच दुजाभाव केला नाही. सोसायटीच्या माध्यमातून  चालवले जाणारे स्वस्त धान्य दुकान व रॉकेल वितरण करताना गोरगरीबांना पुरवठा विभागातून आलेले धान्य पुर्ण वाटप केले आणि सगळ्यांचे आशीर्वाद घेतले , कधीच कुणाला धान्य संपले आहे असे म्हणून माघारी पाठवले नाही. गावात जर कुठे वादविवाद झाला तंटा झाला तर लोक भाऊंकडे न्याय मागण्यासाठी जात असत  व भाऊ जवळचा परका असा कोणताही विचार न करता न्यायनिवाडा करत असत  , सगळ्या लोकांचे समाधान भाऊ करत असत . भाऊंवर हजारो लोक प्रेम करायचे ते केवळ त्यांच्या सरळमार्गी स्वभावामुळे , त्यांनी समाजकारण व राजकारण करताना अनेकांना संधी दिली  कुरघोडीचे राजकारण केले नाही, दिलेला शब्द कधी मोडला नाही . त्यांनी ज्यांना संधी दिली ती माणसे खूप मोठी झाली  आणि त्या माणसांनीही भाऊंचे नाव वेळोवेळी घेतले, नातेपुते गावचे खेळीमेळीचे राजकारण रहावे म्हणून भाऊंनी जे काम केले ते पुढच्या पिढीसाठी आदर्श असेच आहे.

भाऊ जरी  शरीराने आपल्यात नसतील तरीदेखील त्यांचे विचार आणि त्यांचे कार्य आपल्या डोळ्यासमोर ठेवून या  पुढे सर्वांनी चालवावे आणि नातेपुते गावाला जी भाऊंच्या जाण्यामुळे पोकळी निर्माण झाली आहे ती भरुन काढण्यासाठी सर्वांनी काम करावे हीच आदरणीय भाऊंना श्रद्धांजली ठरणार आहे.

पिसाळ (देशमुख ) परिवाराचे , विशेषतः आमच्या  वडिलांचे व पाटील घराण्याचे नाते हे कौटुंबिक होते. 

पिसाळ (देशमुख )परिवार हा पाटील परिवाराच्या दुःखात सहभागी आहे.

विजय पिसाळ नातेपुते.

परमेश्वराचे अस्तित्व !

चालू घडामोडींचे विश्लेषण

परमेश्वराचे अस्तित्व कुणीही नाकारु शकत नाही. आम्ही धार्मिक हिंदू तर  इथल्या मुक्या  प्राण्यामध्ये, अगदी कासव , नाग , गाई ,उंदीर , यातही परमेश्वराला पाहतो , कारण जे मानवासाठी ,सृष्टीसाठी उपयुक्त आहे ते ते आम्ही परमेश्वराचा अंश म्हणून स्वाकरले आहे. प्रत्येक गोष्ट निसर्गाने निर्माण करताना एकमेकांना पुरक निर्माण केली आहे व त्यामुळेच मानव जातीचे अस्तित्व टिकून आहे. प्रत्येक गोष्टीत हिंदू धर्म देवाला पाहतो कारण त्याचा उद्देश त्यांचे संवर्धन करणे हाच आहे. म्हणून  निसर्ग ही सुद्धा  आमची देवता आहे .

इथल्या  नद्यांमध्ये , इथल्या निसर्गामध्ये , इथल्या पानाफुलात , इथल्या संपूर्ण चराचरात परमेश्वराला आम्ही  पाहतो. 

तसेतर  मनशांतीसाठी आम्ही धार्मिक हिंदू  उपासना स्थळांची  म्हणजेच मंदिरांची निर्मिती  करतो. काबाडकष्ट करुन थकल्यानंतर  कुठेतरी मनावरील ताणतणाव दुर व्हायला हवा , कुठेतरी कष्टाचा क्षीण कमी व्हायला हवा ही त्यामागची कल्पना असते मनुष्याने नीट वागावे, बंधुभाव जपावा ,म्हणून असंख्य धर्मग्रंथाची संत सज्जनांनी निर्मिती केली,  त्याचीच पारायने अशा ठिकाणी व्हावीत व चांगले काय ?वाईट काय हे सामान्य बुद्धीच्या लोकांना समजावे ,  असंख्य ऋषीमुनींनी  तपश्चर्या केली ती , कशासाठी होती ?  तर शांत डोक्याने मानवी कल्याणासाठी दिशादर्शक काही  लिहावे म्हणजे मनुष्य प्राण्याचे वर्तन हे सदाचारी राहिल आणि त्याला आपल्या कर्तव्यांची,नात्यांची , व्यव्हारीकतेची जाणीव होईल ,त्यामुळे मनुष्य हा राग ,लोभ ,मत्सर , वासना यापासून दुर राहिल आणि त्याला जीवन जगताना स्वतःची उच्च मुल्य जपता येतील हे  ऋषीमुनींच्या उपासनेचे व तपस्येचे मुख्य कारण असले पाहिजे. रामायण महाभारत , हे ग्रंथ तुम्हाला सदाचारी व दुराचारी, धर्म आणि अधर्म यातील अंतर दाखवतात . एखादे उपासना केंद्र कसे असावे त्याचे एक छानसे उदाहरण आमच्या पासून जवळच श्री क्षेत्र गोंदवले या ठिकाणी पहायला मिळते,तिथे तुम्हाला राहण्याची , ध्यान धारणा करण्याची , दोन वेळ जेवणाची व्यवस्था मोफत केली आहे. कुठेही पैसे मागितले जात नाहीत किंवा पावती फाडावी म्हणून गळ घातली जात नाही .कित्येक भाविक सेवेसाठी रात्रंदिवस झटत असतात. आणि तिथल्या अन्नछत्रामध्ये दोन वेळेला लोक महाप्रसादाचा लाभ घेतात व हे निस्वार्थी काम पाहून शेकडो भाविक , गोंदवलेकर महाराजांचे चरणी नतमस्तक होऊन, कुणी डाळ,कुणी तेल,कुणी तांदूळ, कुणी गुळ ,कुणी भाजीपाला तर कुणी रोख पावती फाडतात पण तिथे त्या ट्रस्ट कडून कधीही काहीही मागितले जात नाही, सगळे स्वेच्छेने दिले जात. या मिळालेल्या दानातून हॉस्पिटल व इतर कित्येक उपक्रम हे सेवाभाव म्हणून राबवले जातात इथे बंधू भाव जपला जातो,  सगळ्या भक्तांना वागणूक समान असते, गोंदवलेकर महाराज यांनी प्रभु श्रीरामाची भक्ती सांगितली होती व भक्ती म्हणजे काय तर रामा सारखे तुमचे वर्तन असावे व तसे वर्तन सतत  घडत रहावे म्हणून रामाचे नामस्मरण करावे हा साधा उपाय  गोंदवलेकर महाराजांनी सांगितला आणि बिघडलेले महाभाग सुद्धा सुधारले .यावरून उपासना केंद्र कशासाठी असावीत व उद्देश काय असावा हे समजून येते. पण ....

हिंदूंची असंख्य उपासना केंद्र आज मुळ उद्देशापासून दुर गेलेली सुद्धा दिसून येतात , इथल्या काही बाजारु  लोकांनी धार्मिकतेला  फाटा दिला आणि भोळ्या भाबड्या हिंदू समाजाला अंधश्रद्धेत गुंतवून त्याचे आर्थिक शोषण तर केलेच पण मानसिक गुलाम सुद्धा केले, आणि मानसिक गुलाम झालेले कितीही उच्चशिक्षित असले तरी , ज्यांची कोणतीही कुवत नाही अशा लोकांच्या चरणी नतमस्तक होतात. मानसिक गुलामगिरी मुळे अमुक पुजेसाठी,तमुक अभिषेकासाठी हजारो रुपये उकळले जातात  , देवाला प्रसन्न करण्यासाठी सोने ,नाणे ,हिरे ,माणिक ,मोती व प्रचंड दान करायला भाग पाडतात , मुळात कोणत्याही देवाला यातील काही लागत नाही.  जो कोणी परमेश्वराची पूजा करेल , तिथे स्वच्छता,साफसफाई करेल त्याला त्याचे पोट चालावे,त्याचा प्रपंच चालावा म्हणून निश्चित चार पैसे मिळाले पाहिजेत, अगदी पगार सुद्धा दिला पाहिजे पण , भोळ्या भाबड्या लोकांना हजारो रुपयांचे दर्शन पास किंवा व्हीआयपी वागणूक देण्यासाठी पैसे घेणे हा धर्म नसून अधर्म आहे.  आणि यामुळेच आज  धार्मिक हिंदू दुखावला जातोय  ! 

आणि दुसरी गोष्ट  राजकीय हिंदूंनी मतांसाठी, सत्तेसाठी व सत्तेतून मिळणाऱ्या मलिद्यासाठी धर्मात राजकारण घुसवले आहे , धर्माला राजकीय रंग दिला आहे. पक्षाचा व स्वतःच्या स्वार्थी विचारांचा प्रचार व प्रसार देवाच्या व धर्माच्या नावाने सुरु आहे  यामुळेच धार्मिक हिंदू व राजकीय हिंदू अशी स्पष्ट रेषा तुम्हाला दिसून येईल ,   धर्मात आपआपसात गैरसमज व   वादविवाद होत आहेत. सत्तेसाठी धर्माचा वापर बंद होईल तेंव्हाच खऱ्या अर्थाने इथल्या हिंदू धर्माची शिकवण तुमच्या मनात रुजेल इतकेच!

©®विजय पिसाळ नातेपुते.